Syntax là gì? Ứng dụng syntax hiệu quả trong IELTS Writing

Trong tiếng Anh, việc thay đổi vị trí chỉ một từ trong câu cũng có thể khiến toàn bộ ý nghĩa trở nên khác biệt. Syntax là cấu trúc và trật tự từ, giúp xây dựng câu văn rõ ràng, có tổ chức và thuyết phục hơn. Đặc biệt trong IELTS Writing, syntax cũng đóng vai trò then chốt giúp bạn viết bài hiệu quả hơn. Trong bài viết này, IDP IELTS sẽ tìm hiểu chi tiết về syntax là gì và cách ứng dụng hiệu quả trong IELTS Writing. 

Syntax hay cú pháp học là cách sắp xếp các từ và cụm từ để tạo nên câu hoàn chỉnh và có nghĩa. Trong tiếng Anh, syntax không chỉ tuân theo các quy tắc ngữ pháp như trật tự từ, sự hòa hợp giữa chủ ngữ và động từ, mà còn giúp xác định vai trò và mối quan hệ giữa các thành phần trong câu. Hơn nữa, chỉ cần thay đổi vị trí của một từ trong câu cũng có thể làm thay đổi hoàn toàn nghĩa của câu.

Syntax hay cú pháp học tiếng Anh là cấu trúc và trật tự từ trong câu

Ví dụ:

• She almost passed the IELTS test.

→ Cô ấy suýt nữa đã vượt qua kỳ thi IELTS.

• She passed almost the IELTS test.

→ Câu này nghe sai cú pháp và gây khó hiểu, bởi “almost” không được đặt đúng vị trí.

Do đó, việc hiểu rõ và vận dụng linh hoạt syntax sẽ giúp bạn diễn đạt ý tưởng một cách logic, rõ ràng và mạch lạc hơn. Đặc biệt, khi viết các đoạn văn phức tạp hay làm bài IELTS Writing, khả năng tổ chức câu văn hiệu quả có thể giúp bạn tạo ấn tượng tốt với giám khảo và nâng cao điểm số của mình.

Zeugma là một biện pháp tu từ giúp liên kết nhiều từ, cụm từ hoặc mệnh đề trong câu bằng một từ duy nhất được dùng chung. Từ này thường là một động từ, giới từ hay danh từ, đóng vai trò kết nối các phần trong câu một cách linh hoạt. Biện pháp này giúp tránh lặp từ không cần thiết và làm cho câu văn trở nên cô đọng và mạch lạc hơn.

Zeugma là biện pháp giúp liên kết nhiều từ/cụm từ/mệnh đề trong câu bằng một từ duy nhất

Ví dụ:

• Một động từ duy nhất đi kèm với hai chủ ngữ khác nhau.

• His voice and his hands trembled. (Giọng nói của anh ấy và bàn tay anh ấy run rẩy)

→ Một động từ trembled (run rẩy) được dùng chung cho cả “giọng nói” và “bàn tay”.

• Một động từ đi kèm với nhiều tân ngữ

• The artists who painted the mural expressed emotion, creativity, and passion. (Các nghệ sĩ vẽ bức tranh tường đã thể hiện cảm xúc, sự sáng tạo và niềm đam mê.)

→ Động từ “expressed” được dùng cho cho cả 3 tân ngữ “emotion”, “creativity” và “passion.”

• Liên kết bất kỳ thành phần khác trong câu.

• The key to the challenge and the success is in persistence and determination. (Chìa khóa cho thách thức và thành công là sự kiên trì và quyết tâm.)

→ Giới từ “to” được lược bỏ trước “the success.”

Nhờ khả năng liên kết tinh gọn, zeugma không chỉ giúp câu văn tránh trùng lặp mà còn trở nên trôi chảy, súc tích và tự nhiên hơn. Dưới đây là các biến thể khác của zeugma:

Diazeugma

Diazeugma là hình thức liên kết một chủ ngữ với nhiều động từ hoặc cụm động từ, giúp thể hiện chuỗi hành động một cách ngắn gọn.

Ví dụ:

• The proposal outlined the problem, suggested a solution, and predicted the outcome. (Bản đề xuất phác thảo vấn đề, đề xuất một giải pháp và dự đoán kết quả.)

→ “The proposal” là chủ ngữ duy nhất liên kết 3 động từ “outlined”, “suggested”, “predicted”.

Ngoài ra, trong một số trường hợp, diazeugma cũng được dùng để nhấn mạnh sự đối lập.

Ví dụ: 

• The meeting opened with uncertainty and closed with a clear roadmap. (Cuộc họp bắt đầu trong sự mơ hồ và kết thúc với một lộ trình rõ ràng.)

→ Chủ ngữ “the meeting” liên kết với hai động từ tương phản “opened” và “closed”, cùng với hai cụm từ chỉ trạng thái  tương phản “uncertainty” và “clear roadmap”.

Lưu ý: Để đảm bảo tính mạch lạc, nên giới hạn số lượng vế được liên kết trong một câu diazeugma tối đa là 3.

Ứng dụng:

Cách diễn đạt này giúp câu văn gọn gàng, đặc biệt hiệu quả trong IELTS Writing Task 1 dạng Process - dạng bài cần liệt kê nhiều hành động, và IELTS Writing Task 2.

Ví dụ:

• Thay vì: The government needs to invest more in healthcare. The government needs to support education. The government needs to create more jobs.

→ Dùng Diazeugma: The government needs to invest more in healthcare, support education, and create more jobs.

Prozeugma

Prozeugma là dạng mà từ nối hoặc động từ chính xuất hiện ở đầu câu, sau đó được lược đi trong các vế tiếp theo.

Ví dụ:

• She dreamed of fame, he of freedom, and they of a better future. (Cô mơ về danh tiếng, anh ấy mơ về tự do và họ mơ về một tương lai tốt đẹp hơn.)

→ Động từ “dreamed” chỉ xuất hiện ở vế đầu, bị lược ở vế sau.

Ứng dụng:

Prozeugma thường dùng khi động từ không đóng vai trò quan trọng bằng thông tin được nhấn mạnh (số liệu, danh từ…).

Ví dụ: trong IELTS Writing Task 1

• Thay vì: “In 2023, Vietnam's exports increased by 15%, Thailand's exports increased by 10%, and Indonesia's exports increased by 8%”

→ Dùng Prozeugma: “In 2023, Vietnam's exports increased by 15%, Thailand's by 10%, and Indonesia's by 8%.”

Mesozeugma

Khi ứng dụng mesozeugma, động từ được đặt ở giữa, tạo cầu nối giữa các thành phần ở đầu và cuối. Cấu trúc này thường được dùng để nhấn mạnh phần cuối của câu. 

Ví dụ: 

• First the library, then the art gallery was built, and finally the community center. (Đầu tiên là thư viện, sau đó là phòng trưng bày nghệ thuật được xây dựng và cuối cùng là trung tâm cộng đồng.)

→ Động từ “built” được đặt sau hai thành phần đầu tiên và cụm danh từ “the community center” được đặt ở cuối câu, nhằm nhấn mạnh đối tượng cuối cùng được xây dựng.

Ứng dụng:

Dạng này được dùng khi bạn muốn chuyển trọng tâm về phần cuối câu, giúp tăng tính trang trọng và làm nổi bật thông tin quan trọng nhất.

Ví dụ:

• Thay vì: “The healthcare system and the education system are both supported by the government, but the environmental sector is often overlooked.”

→ Dùng Mesozeugma: The healthcare system and the education system are supported by the government, but not the environmental sector.

Hypozeugma

Hypozeugma là dạng viết mà từ nối (thường là động từ hoặc danh từ) được đặt cuối câu, sau khi đã liệt kê nhiều thành phần khác.

Ví dụ: 

• First the stage, then the sound system, and finally the lights were installed. (Đầu tiên là sân khấu, sau đó là hệ thống âm thanh, và cuối cùng là hệ thống đèn được lắp đặt.

→ Động từ “installed” đặt ở cuối câu, dùng chung cho cả ba danh từ trước đó.

Ứng dụng:

Dạng này giúp làm nổi bật hành động hoặc nhấn mạnh nội dung quan trọng ở cuối câu. Bên cạnh đó, hypozeugma giúp câu văn trở nên cô đọng, tránh lặp từ và tăng tính nhấn mạnh.

Ví dụ:

• Thay vì: “The elderly need assistance. Young children need assistance. People with disabilities need assistance. And, low-income families need assistance.”

→ Dùng Hypozeugma: The elderly, young children, people with disabilities, and low-income families need assistance.

Syllepsis

Syllepsis là một cách dùng từ mà một từ (thường là động từ) được dùng cho hai hoặc nhiều thành phần khác nhau trong câu, nhưng mỗi phần lại mang ý nghĩa khác nhau.

Ví dụ:

• She opened her house and her heart to the guests.

→ Động từ “opened” được dùng với nghĩa đen (mở) cho cụm “her house”, nghĩa bóng (rộng lòng chào đón) cho “her heart”.

Ứng dụng:

Có thể ứng dụng syllepsis để tạo ra chiều sâu cho câu văn và tạo điểm nhấn cho bài viết. Tuy nhiên, không nên lạm dụng syllepsis trong các bài viết học thuật, như IELTS Writing. 

Lưu ý: Syllepsis có thể làm người đọc bối rối nếu dùng sai ngữ cảnh hoặc quá mơ hồ. Do đó, bạn cần cân nhắc kỹ khi sử dụng và đảm bảo người đọc có thể nhận ra sự khác biệt về nghĩa của từ được dùng chung.

Bài tập: Viết lại các câu sau dựa vào syntax

1.  She didn’t realise how important the document was until she lost it.

2. The teacher praised the student who submitted the essay early. 3. Because he arrived late, he missed the first part of the performance. 4. They built a new school, and they built a sports complex. Finally, they built a library in just one year. 5. The manager gave the employees a bonus to reward their hard work.

Đáp án gợi ý:

1. Not until the document was lost did she realised its importance.

→ Đảo ngữ với “not until”, để nhấn mạnh thời điểm “she realise”

2. The student, having submitted the essay early, received praise from the teacher.

→ Rút gọn mệnh đề quan hệ + chuyển sang câu bị động đảo trật tự.

3. Arriving late, he missed the opening of the performance.

→ Rút gọn mệnh đề trạng ngữ nguyên nhân

4. A new school, then a sports complex, and finally a library were built in just one year.

→ Áp dụng Hypozeugma để tránh lặp từ “built”

5. To recognise their dedication, the employees were awarded a bonus by the manager.

→ Câu bị động + trạng ngữ chỉ mục đích

Ứng dụng Syntax hiệu quả trong IELTS Writing cùng IDP

Việc hiểu rõ syntax là gì và vận dụng linh hoạt trong IELTS Writing, giúp bài viết của bạn trở nên súc tích, tự nhiên và thuyết phục hơn. Đây cũng là yếu tố luôn được giám khảo IELTS đánh giá cao. Với phương pháp ôn luyện đúng cách cùng bộ tài liệu ôn luyện từ IDP, bạn hoàn toàn có thể bứt phá điểm số trong phần thi IELTS Writing. 

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo cách tính điểm Writing IELTS để nắm rõ các tiêu chí được giám khảo đánh giá cao. Nếu bạn đã sẵn sàng chinh phục bài thi IELTS Writing, IDP cung cấp cho bạn hai lựa chọn bài thi là IELTS Academic Writing và Writing IELTS General, với hình thức thi IELTS trên máy tính. 

Hãy chọn lịch thi IELTS phù hợp và đăng ký thi IELTS tại IDP ngay hôm nay để chinh phục điểm số mục tiêu của bạn.