Từ giống đực và giống cái trong tiếng Anh - Tổng quan
Có từ giống đực hoặc giống cái trong tiếng Anh không? Nhìn chung, không có phân biệt giữa danh từ giống đực và giống cái trong tiếng Anh, nhưng đôi khi chúng ta thể hiện giới tính cho các từ chỉ người hay động vật. Trong bài này, chúng ta sẽ giải thích chi tiết khái niệm giới tính trong tiếng Anh.
Chúng tôi dành bài viết IELTS Grammar 101 đặc biệt này cho Ngày Quốc Tế Phụ Nữ 2020. Ngày Quốc Tế Phụ Nữ hàng năm được tổ chức vào ngày 8 tháng 3. Vào ngày này, chúng ta công nhận những thành tựu về chính trị, văn hóa, kinh tế và xã hội của nữ giới. Chủ đề năm nay là #EachforEqual.
Giới tính trong ngôn ngữ là gì?
Khoảng một phần tư ngôn ngữ trên thế giới có khái niệm giống. Theo thuật ngữ, giống chỉ là một cách để phân loại danh từ. Danh từ là một phần của ngôn ngữ để đặt tên cho người, nơi chốn, sự vật, ý nghĩ, hành động hoặc tính chất. Ví dụ như danh từ có thể chỉ tên cá nhân như Mike hay Amrita. Nó cũng dành để chỉ nơi chốn hay sự vật như Sydney, Louis Vuitton, hay Qantas. Trong một số ngôn ngữ, những danh từ như ‘Qantas ‘ có thể viết ở giống đực hoặc giống cái.
Quan trọng là phải phân biệt khái niệm giống trong ngữ pháp và giống trong tự nhiên. Trong tự nhiên, giống để chỉ giới tính của người, con vật hay nhân vật. Trong ngữ pháp, giống là một cách phân biệt danh từ nhưng không luôn trùng với giống tự nhiên của người hay vật được miêu tả.
Trong một vài ngôn ngữ, giống trong ngữ pháp phức tạp hơn khái niệm ‘đực’ hay ‘cái’ vì có cả loại từ ‘trung tính’. Vài ngôn ngữ khác còn có giống khác nhau cho các loài vật và sự vật. Hãy xem điều này thể hiện như thế nào trong các ngôn ngữ.
Tiếng Anh dễ dàng hơn cho người học khi nói đến khái niệm giống và ngữ pháp.
Có từ giống đực và giống cái trong tiếng Anh không?
Nhìn chung, không có sự phân biệt giữa giống đực và giống cái trong tiếng Anh nhưng thỉnh thoảng chúng ta sử dụng giống cho các từ chỉ người hay con vật.
Danh sách các từ giống đực và giống cái trong tiếng Anh.
Giống Đực | Giống Cái | Trung tính |
---|---|---|
man | woman | person |
father | mother | parent |
boy | girl | child |
uncle | aunt | |
husband | wife | spouse |
actor | actress | |
prince | princess | |
waiter | waitress | server |
rooster | hen | chicken |
stallion | mare | horse |
Từ giống đực và giống cái trong ngôn ngữ hoạt động như thế nào?
Trong tiếng Anh, chúng ta không chỉ định giống cho từ. Vậy giống được dùng như thế nào trong các tiếng nước ngoài khác? Trong tiếng Ý, từ ‘cậu bé’ (il bambino) thuộc giống đực trong khi từ ‘cô bé’ (la bambina) thuộc giống cái. Trong tiếng Đức, ba giống khác nhau được dùng cho các vật dụng trên bàn ăn : cái nĩa (die Gabel) thuộc giống cái, con dao (das Messer) thuộc giống trung tính và cái muỗng (der Löffel) thuộc giống đực. Điều lạ là tiếng Đức không xác định giống cho từ ‘cô gái trẻ’ (das Mädchen)
Đương nhiên, tiếng Đức không phải là ngôn ngữ duy nhất xét đồ vật ở giống ‘đực’ hay ‘cái’. Nó cũng không phải là ngôn ngữ duy nhất chỉ định giống cho vật thể sống dựa trên ngữ pháp chứ không phải giới tính thật. Cho ví dụ, ở Irish, từ cô gái (cailín) thuộc giống đực trong khi từ ‘con ngựa đực’ (stail) lại thuộc giống cái. Ví dụ còn rất nhiều. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm, hãy tham khảo bài viết này.
Tại sao ta gọi con tàu là ‘she’?
Điều thú vị là, trong tiếng Anh hiện đại, có một vài nhóm từ được xác nhận ‘giống cái’, ít nhất là trong bài viết có chất thơ hay giọng văn cổlỗi thời. Điển hình của những từ này là ‘con tàu’,’quốc gia’, ‘nhà thờ’.
Vì vậy, trong tiếng Anh, con tàu có khi được viết là ‘she’. Ví dụ như
“ I travelled from England to New York on the Queen Elizabeth; she (the Queen Elizabeth) is a great ship.”
Một nhà sử gia hàng hải đã đưa ra lời giải thích trường hợp này như sau. Như chúng ta đã biết, vài ngôn ngữ có danh từ giống ‘đực’, ‘cái’ và có khi ‘trung tính’. Tuy nhiên, tiếng Anh sử dụng từ trung tính như “the’ hoặc “it”. Vậy, đặt các con tàu ở giống cái hay gọi chúng là “she” là ví dụ của tiếng Anh cổ. Tại sao vậy? Vì tiếng Anh cổ chỉ định giống cho đồ vật. Nên chú ý rằng tập đoàn Lloyd’s Register of Shipping ngày nay dùng từ ‘it’ cho con tàu.
Một vài ví dụ khác về giống trong tiếng Anh:
I love my car. She (the car) is my greatest passion.
France is popular with her (France’s) neighbours at the moment.
I travelled from England to New York on the Queen Elizabeth; she (the Queen Elizabeth) is a great ship.
Vậy nếu bạn không phải là người bản xứ và muốn gây ấn tượng với ai đó về kiến thức ngôn ngữ của bạn, hãy dùng từ ‘she’ khi đề cập đến con tàu hay một quốc gia. “The Titanic sank in 1912, didn’t she?” Tuy nhiên, bạn nên thận trọng vì cách dùng này có thể làm bạn nghe có vẻ thiếu tự nhiên và không đúng cách.
Ngôn ngữ có giống là gì?
Chúng ta đã tìm hiểu tại sao một vài từ được diễn đạt bằng “she”. Thật ra, chúng ta sử dụng từ “man” và các từ kết thúc bằng “-man” nhiều hơn cả trong các từ có chia giống. Hãy xem ví dụ của từ “fireman”. Trong tiếng Anh, từ “firewoman” không được sử dụng dù phụ nữ cũng tham gia cứu hỏa vì trong lịch sử, nghề cứu hỏa là nghề của đàn ông.
Cũng như vậy, các danh từ thường thuộc giống cái như actress hay waitress ngày càng ít phổ biến. Có rất nhiều trường hợp các từ giống đực như ‘actor’ , ‘waiter’ ngày nay được dùng cho cả nam lẫn nữ.
Đó là vì sao ngôn ngữ rất quan trọng
Một giáo sư ngôn ngữ giải thích rằng ngôn ngữ chúng ta sử dụng không chỉ phản ánh mà còn hình thành văn hóa. Điều này có nghĩa rằng ngôn ngữ thể hiện sự dự đoán cách con người phải thể hiện. Nếu bạn thấy một quảng cáo việc làm trên mạng ghi “ Barman needed now!”, điều này ám chỉ rằng họ tìm ứng viên nam, không phải nữ. Tương tự như vậy, bạn nghĩ có bao nhiêu nam giới sẽ nộp đơn xin việc cho bài quảng cáo ghi ứng tuyển “waitress”?
Trường hợp tương tự áp dụng cho từ ‘fireman’ hay ‘policeman’. Những từ này sử dụng càng nhiều, người ta càng cho rằng những công việc này chỉ dành cho nam giới. Tuy nhiên, ngày càng có ít việc ngoài xã hội yêu cầu chỉ một giới tính mà thường mở cơ hội cho cả hai.
Điều may mắn là, bạn có thể dễ dàng nhận ra những từ có tính thiên vị giới tính này trong tiếng Anh cũng như có thể thay thế chúng bằng các từ trung tính. Dưới đây là ví dụ các từ mang giống.
Danh sách các từ mang giống
Từ mang giống | Từ trung tính |
---|---|
man | person, individual |
mankind | people, human beings, humanity |
Fireman | Firefighter |
freshman | first-year student |
man-made | machine-made, synthetic, artificial |
the common man | the average person |
chairman | chair, chairperson, coordinator, head |
mailman | mail carrier, letter carrier, postal worker |
policeman | police officer |
steward, stewardess | flight attendant |
actor, actress | actor |
congressman | legislator, congressional representative |
Sir (in “Dear Sir,” etc.) | Dear Sir or Madam, Dear Editor, Dear Members of the Search Committee, To Whom it May Concern |
Waiter, waitress | Server or wait staff |
Ladies & Gentlemen | Folks or everybody |
Boyfriend, girlfriend | Partner, significant other |
Salesman, saleswoman | Salesperson or sales representative |
Tại sao phải sử dụng các từ mang giống?
Vậy thì tại sao bạn phải sử dụng các từ mang giống? Tốt nhất nên sử dụng các từ có thể tránh thành kiến giới tính trong xã hội. Trong danh sách các từ mang giống, bạn có thể thấy những từ như ‘chairman’. Từ này chứa hậu tố -man nhưng phụ nữ cũng có cơ hội nắm giữ vị trí lãnh đạo bằng nhau. Nếu bạn sử dụng từ ‘chairperson’, nó sẽ có cùng ý nghĩa nhưng thể hiện sự bao gồm tất cả mọi người, bất kể giới tính của họ.
Vậy là, bằng cách không sử dụng từ tận cùng bằng ‘-man’ như quy chuẩn cho một vài công việc, chúng ta bình thường hóa quan điểm rằng ai cũng có thể tham gia nghề nghiệp nào đó, bất kể giới tính của họ.
Bạn có nhận biết về giống không? Phần tự trắc nghiệm.
“A father and son get in a car crash and are rushed to the hospital. The father dies. The boy is taken to the operating room and the surgeon says, “I can’t operate on this boy, because he’s my son.”
How is this possible?
Xem câu trả lời tại đây
Làm thế nào sử dụng ngôn ngữ có giống trong bài thi IELTS Viết và Nói ?
Một bài thi nói của IELTS thường thể hiện một cuộc đối thoại thông thường giữa hai người nhưng nó cũng là cơ hội cho bạn thể hiện kỹ năng ngôn ngữ. Vì vậy, bạn có thể gây ấn tượng với giám khảo bằng cách sử dụng các từ mang giống trung tính. Nếu bạn nói về công việc, hãy dùng từ ‘salesperson’ thay vì ‘salesman’. Có lý chứ?
Bạn có thể đạt điểm cao hơn nếu bạn thể hiện khả năng dùng thành ngữ đúng cách nhưng có lẽ bạn nên dựa vào những thành ngữ thông dụng. Chúng tôi đã cung cấp cho bạn những danh sách hữu ích trong bài Idioms A-Z: Explained.
Kiểm tra đáp án
Khoàng 40 đến 75 % người không thể giải câu đố này vì họ không thể nghĩ ra rằng một bác sĩ phẫu thuật lại là phụ nữ. Người bác sĩ phẫu thuật chính là mẹ của cậu bé.